Dla osób, które chcą zdobyć umiejętność przeliczania wartości odżywczych produktów, istnieje wiele źródeł. Szczególnie przydatne mogą być informacje zawarte na stronach internetowych oraz w aplikacjach mobilnych, które posiadają szczegółowe bazy danych żywności.

Dodatkowo, lokalne placówki medyczne, takie jak szpitale, często organizują warsztaty edukacyjne dla pacjentów z cukrzycą, które mogą być dostępne również dla innych zainteresowanych osób, w tym nauczycieli. Fundacje działające na rzecz pacjentów z cukrzycą mogą również udostępniać cenne szkolenia online lub informacje na swoich stronach internetowych.

Ponadto, istnieje możliwość skorzystania z wsparcia dietetyków, którzy posiadają specjalistyczną wiedzę dotyczącą wartości odżywczych i wpływu produktów na stężenie glukozy we krwi. Dla rodziców powracających z oddziałów oraz dla nauczycieli pracujących z dziećmi z cukrzycą wiedza o indeksie i ładunku glikemicznym oraz zdobycie umiejętności przeliczania wartości odżywczych mogą być niezwykle przydatne przy komponowaniu posiłków z uwzględnieniem potrzeb żywieniowych.

Więcej informacji na temat zbilansowanej diety dla osób z cukrzycą znajduje się również w materiale „Ścieżka do zdrowia” na stronie Dann.edu.pl, w zakładce Materiały dla pacjenta.

https://www.dann.edu.pl/content/dam/hcpexperience/pl/dann-edu-pl/pl/materia_y-do-pobrania/SCIEZKA-DO-ZDROWIA-Poradnik-dla-osob-z-cukrzyca.pdf.coredownload.inline.pdf
 

Biała morwa to produkt spożywczy, a nie leczniczy. Badania dotyczące wpływu białej morwy na cukrzycę są ograniczone i nie dają jednoznacznych dowodów na jej skuteczność. Była wykorzystywana w medycynie tradycyjnej w różnych kulturach, ale jej skuteczność w leczeniu cukrzycy nie została potwierdzona w sposób jednoznaczny przez badania naukowe.

Składniki zawarte w białej morwie, takie jak związki fenolowe czy flawonoidy, wykazują pewne właściwości antyoksydacyjne i przeciwzapalne, co może być korzystne dla zdrowia ogólnego i może wspierać metabolizm węglowodanów. Jednakże, jeśli chodzi o leczenie cukrzycy, brak jest wystarczających dowodów naukowych, które potwierdziłyby skuteczność białej morwy w obniżaniu stężenia glukozy we krwi.

Zawsze zaleca się ostrożność i konsultację z lekarzem przed stosowaniem jakichkolwiek suplementów lub ziół, zwłaszcza jeśli chodzi o leczenie cukrzycy. Kluczowe jest stosowanie się do zaleceń lekarza, wdrożenie odpowiedniej aktywności fizycznej, zadbanie o prawidłowe nawyki żywieniowe oraz regularne monitorowanie glikemii.

Referencje:
Kuc, M., Cyboran, K., Machaj, D., Korzec, T. and Kania, K. (2021) “Phytotherapy in diabetes: a review of plant”, Journal of Education, Health and Sport, 11(9), pp. 17–20. doi: 10.12775/JEHS.2021.11.09.002.

Picie naparów ziołowych przez osoby z cukrzycą typu może być bezpieczne, ale wymaga ostrożności i konsultacji z lekarzem lub farmaceutą. Istnieje wiele ziół, które są popularne ze względu na potencjalne korzyści zdrowotne, jednak ich wpływ na glikemię może być zróżnicowany, a niektóre z nich mogą mieć interakcje z lekami lub negatywnie wpływać na kontrolę cukrzycy.

• Zanim zaczniesz regularnie spożywać jakiekolwiek zioła lub napary ziołowe, zawsze skonsultuj się z lekarzem, farmaceutą lub dietetykiem. Niektóre zioła mogą mieć interakcje z lekami lub prowadzić do niepożądanych skutków ubocznych.

• Ważne jest również monitorowanie glikemii, ponieważ nawet naturalne składniki mogą mieć wpływ na gospodarkę węglowodanową organizmu.
  
• Niektóre zioła mogą mieć dodatkowe korzyści zdrowotne, takie jak właściwości przeciwzapalne, antyoksydacyjne czy poprawa funkcji układu pokarmowego, jednak ich wpływ na cukrzycę powinien być starannie monitorowany.
  

Referencje:
Kuc, M., Cyboran, K., Machaj, D., Korzec, T. and Kania, K. (2021) “Phytotherapy in diabetes: a review of plant”, Journal of Education, Health and Sport, 11(9), pp. 17–20. doi: 10.12775/JEHS.2021.11.09.002.

Ważne jest, aby kobiety z cukrzycą planowały ciążę pod nadzorem lekarza specjalisty. Regularna kontrola glikemii przed i w trakcie ciąży jest kluczowa, aby zmniejszyć ryzyko powikłań zarówno dla matki, jak i dziecka. Regularne badania kontrolne i współpraca z zespołem medycznym mogą znacząco zmniejszyć potencjalne zagrożenia związane z cukrzycą podczas ciąży.

W przypadku kobiet z cukrzycą, zarówno typu 1, jak i typu 2, jeżeli cukrzyca nie jest odpowiednio kontrolowana i leczona, istnieje ryzyko powikłań zarówno dla matki, jak i dziecka, takich jak:

• Wzmożone ryzyko makrosomii. Makrosomia to stan, w którym dziecko rodzi się z nieproporcjonalnie dużą masą ciała. U kobiet z niekontrolowaną lub nieprawidłowo leczoną cukrzycą może dochodzić do zwiększenia ilości glukozy przechodzącej przez łożysko do płodu, co stymuluje jego wzrost i prowadzi do makrosomii. To z kolei może zwiększać ryzyko trudności podczas porodu, zwiększając potrzebę interwencji medycznych.

• Większe ryzyko wad wrodzonych. Dzieci matek z cukrzycą mają większe ryzyko problemów z układem naczyniowym i wad wrodzonych, takich jak wady serca czy wady układu nerwowego.

• Wzmożona skłonność do nadwagi/otyłości i cukrzycy u dziecka. Dzieci matek chorujących na cukrzycę mogą mieć zwiększone ryzyko wystąpienia otyłości oraz rozwoju cukrzycy typu 2 w późniejszym życiu.

• Możliwość hipoglikemii u noworodka. U noworodków urodzonych przez matki z cukrzycą istnieje ryzyko hipoglikemii, ponieważ ich organizmy mogą być przyzwyczajone do wyższego stężenia glukozy we krwi i mogą mieć trudności z regulacją glikemii po urodzeniu.
  

Więcej na temat cukrzycy ciążowej przeczytasz na stronie Dann.edu.pl, w zakładce Materiały dla pacjenta.

https://www.dann.edu.pl/content/dam/hcpexperience/pl/dann-edu-pl/pl/materia_y-do-pobrania/Prawid%C3AAowe%20%E2%95%9Bywienie%20w%20cukrzy cy%20ci%C3%91%E2%95%9Bowej.pdf.coredownload.inline.pdf

Referencje:
Wender-Ożegowska, Ewa et al. “Standardy Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników postępowania u kobiet z cukrzycą.” (2017).
Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u osób z cukrzycą 2023. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego. Curr Top Diabetes, 2023; 3 (1): 1–140.

Istnieją różne formy ćwiczeń fizycznych, które mogą wspomagać kontrolę stężenia glukozy we krwi. Regularna aktywność fizyczna wpływa korzystnie na wrażliwość tkanek na insulinę, co pomaga regulować glikemię.

Do takich aktywności należą:

• Spacerowanie lub nordic walking. To prosta forma aktywności fizycznej, która może być łatwo włączona w codzienne rutyny. Regularne spacery o umiarkowanym tempie mogą pomóc w kontrolowaniu glikemii.

• Ćwiczenia aerobowe, takie jak jazda na rowerze, pływanie czy bieganie. Te aktywności przyspieszają pracę serca i spalają kalorie, co może poprawić wrażliwość na insulinę.
  
• Umiarkowanie intensywne ćwiczenia siłowe. Ćwiczenia z użyciem sztang, gum do ćwiczeń czy własnego ciężaru ciała mogą również pomóc w kontrolowaniu glikemii, ponieważ budują masę mięśniową, co z kolei wpływa na metabolizm węglowodanów.

• Joga i streching. Techniki relaksacyjne, takie jak joga, mogą pomóc w obniżaniu poziomu stresu, który może wpływać na stężenie glukozy we krwi.

• Ćwiczenia wykonywane w domu. Pomocne mogą być też proste ćwiczenia wykonywane w domu, jak np. przysiady czy pompki.

Propozycję rozgrzewki, 5 treningów z fizjoterapeutą oraz rozciągania możesz znaleźć tutaj: Materiały wideo (dann.edu.pl).

Przed rozpoczęciem nowego programu treningowego zawsze ważne jest skonsultowanie się z lekarzem, szczególnie jeśli ma to związek z kontrolą glikemii. Regularna aktywność fizyczna to ważny element zdrowego stylu życia dla osób z cukrzycą, ale kluczowe jest dostosowanie intensywności i rodzaju ćwiczeń do indywidualnych możliwości i stanu zdrowia.

Referencje:
Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u osób z cukrzycą 2023. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego. Curr Top Diabetes, 2023; 3 (1): 1–140.

Częstotliwość monitorowania stężenia glukozy we krwi zależy od wielu czynników, takich jak typ cukrzycy, rodzaj leczenia, ogólny stan zdrowia oraz indywidualne zalecenia lekarza.

• Osoby z cukrzycą typu 1, które są leczone insuliną, często potrzebują częstego monitorowania glikemii. Zazwyczaj zaleca się pomiary 4−8 razy dziennie za pomocą glukometru, zwłaszcza przed posiłkami i snem, a także po ćwiczeniach czy w przypadku podejrzenia hipoglikemii.

• Ciągłe monitorowanie glikemii (CGM) to opcja, która oferuje stałą kontrolę stężenia glukozy we krwi, co jest szczególnie użyteczne dla osób potrzebujących częstszych pomiarów lub pragnących uzyskać dokładną informację na temat zmienności glikemii. CGM składa się z sensora umieszczonego pod skórą, stale mierzącego stężenie glukozy. Dzięki temu umożliwia on monitorowanie zmian glikemii w czasie rzeczywistym przez całą dobę.

• Dokładne i systematyczne prowadzenie samokontroli z użyciem glukometru/systemów monitorowania glikemii i dedykowanych im aplikacji, notowanie dodatkowych informacji o diecie, wysiłku fizycznym, wyjątkowych sytuacjach:

• pomaga zrozumieć, jak leki, dieta i aktywność fizyczna wpływają na stężenie glukozy we krwi,

• pomaga zmniejszyć ryzyko wystąpienia hipoglikemii lub hiperglikemii,

• zmniejsza ryzyko rozwoju przewlekłych powikłań cukrzycowych,

• ułatwia ustalenie przyczyn braku wyrównania metabolicznego cukrzycy.

• Dla osób z cukrzycą typu 2, które leczone są dietą, lekami doustnymi lub insuliną, zaleca się monitorowanie glikemii w zależności od indywidualnych potrzeb i zaleceń lekarza. Może to być kilka razy dziennie lub kilka razy w tygodniu.

• Kobiety w ciąży z cukrzycą (cukrzyca ciążowa) mogą potrzebować jeszcze częstszego monitorowania poziomu cukru, aby zapewnić zdrowie zarówno dla siebie, jak i dziecka.

• Niezależnie od typu cukrzycy, istotne jest również monitorowanie poziomu hemoglobiny glikowanej (HbA1c) co 3-12 miesięcy. Jest to miara kontrolowania długoterminowego poziomu cukru we krwi.

Zawsze najlepiej jest konsultować się z lekarzem, który dobierze odpowiednią częstotliwość monitorowania glikemii w oparciu o indywidualne potrzeby, styl życia oraz stan zdrowia pacjenta. Regularne pomiary wartości glukozy we krwi pomagają w lepszej kontroli cukrzycy i dostosowywaniu leczenia w razie potrzeby.

Referencje:
Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u osób z cukrzycą 2023. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego. Curr Top Diabetes, 2023; 3 (1): 1–140.

Cukrzyca, zwłaszcza niewyrównana, może znacząco wpłynąć na zdolność organizmu do radzenia sobie z innymi chorobami z kilku powodów:

• U osób z nieprawidłowo kontrolowaną lub nieleczoną cukrzycą może występować osłabienie układu odpornościowego, co sprawia, że są one bardziej podatne na infekcje. Podczas infekcji, osoby z cukrzycą mogą mieć trudności w utrzymaniu prawidłowego stężenia glukozy we krwi − infekcje mogą wpływać na wzrost glikemii.

• Stale podwyższone wartości glukozy we krwi mogą utrudniać proces gojenia się ran, co z kolei może zwiększać ryzyko powikłań związanych z ranami czy infekcjami.

• Źle kontrolowana cukrzyca zwiększa ryzyko wystąpienia chorób sercowo-naczyniowych. Osoby z cukrzycą są bardziej podatne na choroby serca, zawały serca czy udary mózgu.

• Przewlekła hiperglikemia może prowadzić do powikłań naczyniowych i nerwowych, co z kolei może utrudniać prawidłowe funkcjonowanie różnych części organizmu, takich jak nerwy, co wpływa na reakcję organizmu na inne choroby.

• Ważne jest, aby osoby z cukrzycą dbały o swoje zdrowie ogólne, unikały stresu, prowadziły zdrowy styl życia, regularnie wykonywały badania kontrolne, monitorowały glikemię i dbały o przestrzeganie zaleceń lekarskich. Współpraca z lekarzem pozwala na skuteczne zarządzanie cukrzycą oraz minimalizowanie ryzyka wystąpienia powikłań i komplikacji związanych z innymi chorobami.

Referencje:
Chan JC, Gagliardino JJ, Baik SH, Chantelot JM, Ferreira SR, Hancu N, Ilkova H, Ramachandran A, Aschner P; IDMPS Investigators. Multifaceted determinants for achieving glycemic control: the International Diabetes Management Practice Study (IDMPS). Diabetes Care. 2009 Feb;32(2):227-33. doi: 10.2337/dc08-0435. Epub 2008 Nov 25. PMID: 19033410; PMCID: PMC2628684.

Komunikacja z bliskimi na temat własnej choroby, szczególnie takiej jak cukrzyca, może być kluczowa dla wsparcia i zrozumienia, które mogą znacznie ułatwić radzenie sobie z chorobą. Ważne jest jednak, aby komunikacja była dwustronna i oparta na szacunku oraz empatii.

Poniżej kilka porad, dotyczących komunikacji z bliskimi:

• Zachęcaj bliskich do zdobycia wiedzy na temat cukrzycy. Może to pomóc im zrozumieć, jak choroba wpływa na Twoje codzienne życie i jak oni mogą pomóc Tobie.

• Bądź otwarty i szczery w rozmowie o swojej chorobie. Wysłuchaj ich obaw i dowiedz się, czy mają jakieś pytania.

• Wyjaśnij, jakie są Twoje codzienne działania dotyczące leczenia, diety, regularnych badań czy monitorowania stężenia glukozy we krwi.

• Ustalcie granice dotyczące pomocy. Czasami bliscy mogą być nadgorliwi w udzielaniu pomocy, więc ważne jest, aby określić, czego dokładnie potrzebujesz.

• Wskazane jest zwrócenie uwagi na emocje związane z chorobą, zarówno Twoje, jak i bliskich. To, jak reagują na twoją chorobę, może wynikać z obaw czy niepewności.

• Opracujcie wspólnie plan działania, jak radzić sobie z wahaniami glikemii czy sytuacjami, w których możesz potrzebować pomocy.

• Jeśli czujesz taką potrzebę, podziel się z bliskimi zarówno sukcesami w kontrolowaniu glikemii, jak i obawami. To, jak radzisz sobie z chorobą, może być inspiracją dla innych, ale też ważne jest, aby móc wyrazić swoje obawy.
  

Warto zauważyć, że każdy organizm reaguje inaczej na aktywność fizyczną. U jednych osób po spacerze stężenie glukozy może wzrosnąć, a u innych może się obniżyć. Ważne jest regularne monitorowanie glikemii i zrozumienie, jak konkretne czynniki, w tym aktywność fizyczna, wpływają na jego zmiany u konkretnej osoby. Jeśli zauważysz stałe i niepokojące wzrosty glikemii po spacerach, warto skonsultować się z lekarzem w celu zbadania tej sytuacji.

Wzrost glikemii po spacerze może mieć różne przyczyny, a nie zawsze jest to jednoznacznie związane z samym spacerem.

• Podczas aktywności fizycznej, w tym podczas spaceru, organizm może zwiększać produkcję glukozy jako źródła energii dla pracujących mięśni. To zjawisko może spowodować krótkotrwały wzrost glikemii.

• W niektórych przypadkach, zwłaszcza u osób z cukrzycą, wysiłek fizyczny może wywołać reakcję organizmu na stres, co prowadzi do uwalniania hormonów przeciwwstrząsowych (np. adrenaliny i kortyzolu), które mogą podnieść glikemię.

• Po intensywnym wysiłku organizm może nadal przez jakiś czas produkować glukozę, co może skutkować podwyższoną wartością glukozy nawet po zakończeniu spaceru.

• Spożycie posiłku przed spacerem może również wpłynąć na glikemię. Czasami, gdy stężenie glukozy we krwi wzrasta po spacerze, może to być wynikiem metabolizmu posiłku spożytego wcześniej.

Referencje:
Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u osób z cukrzycą 2023. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego. Curr Top Diabetes, 2023; 3 (1): 1–140.

• W szpitalach, klinikach diabetologicznych, centrach zdrowia czy ośrodkach rehabilitacyjnych często pracują specjaliści, w tym pielęgniarki diabetologiczne oraz edukatorzy diabetologiczni, którzy prowadzą szkolenia i warsztaty dla osób z cukrzycą.

• Stowarzyszenia diabetologiczne i organizacje zdrowotne często oferują wsparcie edukacyjne dla osób z cukrzycą.

• Twoje źródło informacji na temat edukatorów mogą stanowić również lekarze endokrynolodzy, diabetolodzy czy lekarze rodzinni. Często mają oni kontakty z różnymi edukatorami lub mogą prowadzić takie szkolenia w swoich placówkach.

• Wirtualne społeczności dla osób z cukrzycą, takie jak fora dyskusyjne, grupy na platformach społecznościowych czy strony internetowe, mogą być miejscem, gdzie można dowiedzieć się o lokalnych szkoleniach i edukatorach.

• Zapytaj innych osób z cukrzycą o rekomendacje dotyczące edukatorów. Czasami osobiste doświadczenia mogą być cennym źródłem informacji.

Przy wyborze edukatora ważne jest, aby upewnić się, że posiada on odpowiednie kwalifikacje i doświadczenie, które są niezbędne do udzielania porad i szkoleń związanych z cukrzycą!

Uczucie "wilczego głodu" przy hipoglikemii, czyli niskim stężeniu glukozy we krwi, może być bardzo uciążliwe.

Sposoby, które mogą pomóc zapanować nad tym uczuciem, to:

• Pierwszym krokiem jest spożycie szybko działających węglowodanów, takich jak glukoza w postaci tabletek lub żel glukozowy, sok owocowy, napój słodzony lub inne produkty bogate w cukry proste. To pomoże szybko podnieść stężenie glukozy we krwi i zapobiec ewentualnemu uczuciu „wilczego głodu”.

• Ważne jest unikanie nadmiernego spożycia węglowodanów, które mogą spowodować gwałtowne zwiększenie poziomu cukru, co z kolei może prowadzić do ponownego spadku cukru we krwi.

• Regularne spożywanie posiłków i przestrzeganie planu żywieniowego może pomóc w zapobieganiu obniżenia glikemii.

• Posiłki bogate w błonnik mogą pomóc w stabilizowaniu glikemii. Błonnik pomaga regulować tempo wchłaniania węglowodanów.

• Regularne monitorowanie stężenia glukozy we krwi pozwala kontrolować i zapobiegać hipoglikemii oraz reagować na nią szybko, często zanim jeszcze pojawi się „wilczy głód”.

• W przypadku częstych i intensywnych epizodów hipoglikemii i napadów głodu, ważne jest skonsultowanie się z lekarzem, który pomoże dostosować plan leczenia i wprowadzić odpowiednie nawyki żywieniowe w celu minimalizacji występowania takich epizodów.

• Edukacja na temat zarządzania cukrzycą i reakcji na hipoglikemię może być kluczowa. Osoby z cukrzycą i ich opiekunowie powinni być przeszkoleni w rozpoznawaniu i radzeniu sobie z hipoglikemią.

Ważne jest, aby znać swoje objawy hipoglikemii i być przygotowanym na sytuacje, gdy stężenie glukozy we krwi obniża się.

Jeszcze więcej informacji na temat hipoglikemii znajdziesz tutaj: „Hipoglikemia: co warto wiedzieć?” (videomarketingplatform.co)

Referencje:
Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u osób z cukrzycą 2023. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego. Curr Top Diabetes, 2023; 3 (1): 1–140.

Najlepszym sposobem na określenie odpowiedniej dawki insuliny jest konsultacja ze swoim lekarzem prowadzącym, który pomoże dopasować dawkę insuliny do indywidualnych potrzeb i warunków zdrowotnych. Niezależne podejmowanie decyzji dotyczących dawek insuliny może być niebezpieczne.

Częstotliwość podawania korekt insuliny w przypadku wzrostu stężenia glukozy we krwi powinna być ustalona indywidualnie, zwykle na podstawie zaleceń lekarza oraz doświadczeń pacjenta z cukrzycą. Kilka ważnych punktów, które warto wziąć pod uwagę:

• Częstotliwość pomiarów glikemii − regularne monitorowanie pozwala określić, jak organizm reaguje na insulinę i kontrolować stężenie glukozy. Na tej podstawie można decydować o potrzebie korekty.

• Zazwyczaj lekarz prowadzący określa, ile jednostek insuliny należy podać, aby obniżyć stężenie glukozy o określoną wartość. Ten tzw. czynnik korekcyjny może być różny dla każdej osoby i może się zmieniać w zależności od pory dnia, aktywności fizycznej itp.

• Rozważanie skutków ubocznych − należy unikać nagłego podawania dużych dawek korekcyjnych, ponieważ to może prowadzić do nadmiernego obniżenia stężenia glukozy we krwi (hipoglikemii).

• Śledzenie efektów korekty − po podaniu korekty warto regularnie sprawdzać glikemię.
  

Referencje:
Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u osób z cukrzycą 2023. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego. Curr Top Diabetes, 2023; 3 (1): 1–140.

Obecnie nie ma wiarygodnych naukowych dowodów ani badań potwierdzających, że produkty z pszenicy modyfikowanej genetycznie (GMO) mają bezpośredni wpływ na znaczące podniesienie stężenia glukozy we krwi w porównaniu do tradycyjnej pszenicy.

Wzrost wartości glukozy we krwi związany jest z przyswajaniem węglowodanów, a sama pszenica − niezależnie od tego, czy jest modyfikowana genetycznie, czy nie − zawiera węglowodany. To, jak produkt wpływa na glikemię, zależy od wielu czynników, takich jak, m.in.: ilość spożytego produktu, rodzaj węglowodanów (czy są to węglowodany złożone, czy proste), obecność błonnika.

Referencje:
Tabele składu i wartości odżywczej żywności, PZWL, Wyd II, 2017